|
AGNUSEK - Danuta Sroka - Pająki i podłaźniczki ze słomy |
|
Ozdoby ze słomy wykonywane przez Danutę Sroka wymagają rocznego procesu przygotowawczego.
Wszystkie prace z tym związane autorka wykonuje ręcznie. Podyktowane to zostało tym,
że nie jest łatwo uzyskać odpowiednią słomę.
Zbóż nie kosi się już snopowiązałkami, czy ręcznie lecz kombajnami, po których słoma
jest bardzo połamana i skłębiona. Nie nadaje się do prac plastycznych.
Proces przygotowania surowca obejmuje następujące etapy: siew jesienny (pszenżyto) lub wiosenny
(owies), koszenie sierpem, suszenie, czyszczenie i sortowanie.
Źdźbła są pozbawiane nasion, węzłów i segregowane wg średnicy i długości zależnie od przeznaczenia.
Autorka uważa, że najpiękniejsza jest słoma owsiana. Zebrana w odpowiednim czasie, natychmiast
wysuszona i oczyszczona z liści zachowuje złoty kolor i błyszczącą powierzchnię.
Do prac, które wymagają długich słomek, używane jest żyto lub pszenżyto.
Najczęściej wykonywane prace to: pająki, podłaźniczki, anioły, gwiazdy, łańcuchy, serca i inne.
Są to głównie ozdoby świąteczne.
|
|
Łańcuch choinkowy słomiany z kwiatami z bibuły, 2023. |
|
Łańcuch choinkowy słomiany z kwiatami z bibuły - w trakcie, 2023. |
|
Pająk na wystawie stałej "Opowieści zapałczane" w Muzeum Filumenistycznym w Bystrzycy Kłodzkiej, 2023. Fot. Muzeum. |
|
Etykiety zapałczane z polskimi strojami ludowymi (widoczne na pająku na wystawie). |
|
Pająk krystaliczny z etykietami zapałczanymi - widok od dołu i na wystawie, 2023. |
|
Konstrukcja pajęczyny wiotkiej pająka (trzcina, bibuła), 2023. |
|
Budowa pająka na pajęczynie dziesięciokątnej (dekagon), rozwiązanie środka (redukcja liczby odnóży górnych), 2023. |
|
Projekt i rozplanowanie pająka na pajęczynie ośmiokątnej (oktagon), 2023. |
|
Łańcuch choinkowy krystaliczny, 2023. |
|
Łańcuch choinkowy krystaliczny - etap, 2023. |
|
Słomiane koronki i siatki do zdobienia, 2022. |
|
Koronka słomiana - zdobienie, 2022. |
|
Koronka słomiana zdobiona, 86 x 28 cm, 2022. |
|
Szarfa ze słomy - etapy powstawania, 95 x 17 cm, 2022. |
|
Szarfa ze słomy - zbliżenie, 2022. |
|
Siatka słomiana sześciokątna i światy z opłatka - elementy składowe pająka czerwonego, 2022. |
|
Pająk czerwony - etap wykonywania i zbliżenie, 2022. |
|
Pająk czerwony ze światami z opłatka, dł. 70 cm, fi siatki 25 cm, 2022. |
|
Pająk pszczeli z pisankami ornamentowymi i białymi wydmuszkami, 2021. |
|
Pierwotny projekt pająka pszczelego, 2021. |
Korekta projektu i planowanie układu słomek w pająku pszczelim, 2021. |
|
Pająk pszczeli - wiązanie, 2021. |
Pająk pszczeli - widok od spodu, 2021. |
|
Pająk pszczeli, widok wnętrza konstukcji - dekoracja z kwiatów z bibuły, 2021. |
|
Podłaźniczka słomiana - wieniec, niedekorowana, 2021. |
|
Podłaźniczka słomiana - wieniec, niedekorowana, widok z góry, 2021. |
|
Podłaźniczka słomiana - wieniec, niedekorowana, widok z góry, 2021. |
|
Podłaźniczka słomiana - wieniec, udekorowana, 2021. |
|
Uszczelki słomiane, 2021. |
|
Rozwiązanie wnętrza pajęczyny ośmiokątnej w pająku trzcinowym błękitnym, 2021. |
|
Pająki trzcinowe błękitne, zawieszki: pisanki - wycinanki koszalińskie, 2021. |
|
Pająki trzcinowe błękitne w mieszkaniu, mniejszy z pisankami - wycinankami koszalińskimi, 2021. |
|
Pająk trzcinowy czarny, 2021. |
|
Pająk trzcinowy czarny w mieszkaniu, 2021. |
|
Serce z zielonego żyta, 2020. |
|
Druciany stelaż na podłaźniczkę (spawany), 2020. |
|
Wyplatanie słomą stelażu na podłaźniczkę i montaż koronki z warkoczy, 2020. |
|
Podłaźniczka słomiana, widok z góry, etapy wykańczania. |
|
Podłaźniczka słomiana, widok wykończenia wnętrza. |
|
Podłaźniczka słomiana czaszowa, zdobiona (światy z opłatka płaskie i przestrzenne - kołyska, dary Trzech Króli, złocone orzechy), średnica ok. 40 cm, 2020. |
|
Podłaźniczka słomiana dekorowana (opłatek, złocone orzechy), Fabryka Sztuk w Tczewie, 2019. |
|
Pająk słomiany z ośmiościanów, w trakcie konstrukcji i widoki, 2019. |
|
Pająk dziad krakowski - składanie z żyta, 2019. |
Pająk dziad krakowski rozłożony, 2019. |
|
Uszczelka słomiana - stanowisko, 2019. |
Uszczelka słomiana - wyplatanie, 2019. |
|
Uszczelka słomiana niestrzyżona, 2019. |
Uszczelka słomiana, 2019. |
|
Lalka z wikliny z koralami z jarzębiny dla ptaków, 2019. |
Korale z pestek jabłkowych, ozdoba choinkowa, ok. 1978. |
|
Pająki trzcinowe krystaliczne,ok. 20 cm, 2018. |
|
Pająk trzcinowy - etap montażu, 2018. |
Pająk trzcinowy dekorowany kwiatami z bibuły, 2018. |
|
Pająk trzcinowy, ok. 70 cm, 2017. |
Anioł słomiany, ok. 120 cm, 2017. |
|
Danuta Sroka, 2017. |
|
Pająk trzcinowy, dziesięciościan, dekoracja z origami, 2016. |
Elementy origami do pająka dziesięciościennego, 2016. |
|
Podłaźniczka - wieniec ze słomy mieszanej, średnica ponad 1 m, 2016. |
|
Podłaźniczka - wieniec dekorowany, 2016. Fot. U. Ziomek. |
Wystawa w Fabryce Sztuk w Tczewie, 2019-20. Fot. R. Grzenkowski. |
|
Podłaźniczka - czasza słomiana (kompletna), 2015. |
|
Czasza słomiana z kwiatami, 2015. |
Czasza słomiana z kwiatami, 2015. |
Pszenżyto uprawiane na słomę. |
Suszenie snopków pszenżyta w stodole. |
Koszenie sierpem, 2005. |
Czyszczenie i segregowanie słomy owsianej. |
Choinka z ozdobami ze słomy (gwiazdy i anioły), 2007 r. |
Ozdoby ze słomy, 2007 r. |
Pająk z trzciny i krepiny, 2009 r. (1) |
Pająk z trzciny i krepiny, 2009 r. (2) |
Gwiazdki słomiane, półfabrykat do łańcuchów 2010 r. (1) |
Gwiazdki słomiane, półfabrykat do łańcuchów 2010 r. (2) |
Łańcuch słomiany choinkowy 2010 r. |
Słomki cięte owsiane, półfabrykat na ozdoby choinkowe. |
Łańcuchy choinkowe ze słomy i bibuły gładkiej, 2010 r. |
Pajączki choinkowe z trzciny i krepiny, 2010 r. |
Aniołki słomiane i Matka Boska z Dzieciątkiem, 2011 r. |
Aniołek słomiany w aureoli z kłosa, 2011 r. |
|
Na zamówienie działu Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku Danuta Sroka
wykonała m.in. rekonstrukcję podłaźniczki w postaci czaszy wyplatanej ze słomy na drucianym
stelażu. Na wystawie "Choinki, podłaźniczki, sady, czyli historia wigilijnego drzewka"
w 2011 podłaźniczka była udekorowana światami z opłatka i złoconymi orzechami.
|
|
Dziad krakowski złożony, MN w Gdańsku, 2011 r. |
Dziad krakowski rozłożony, MN w Gdańsku, 2011 r. |
Krzyż słomiany, MN w Gdańsku, 2011 r. |
Serce plecione ze słomek, 2011 r. |
|
Pająk, podłaźniczka - czasza słomiana dla MN w Gdańsku, niedekorowana, 2011 r. |
|
Podłaźniczka udekorowana, MN w Gdańsku 2011 r. |
Łańcuch słomiany - rybki, 2011 r. |
Anioły słomiane, MN w Gdańsku 2011 r. |
Rybka słomiana, MN w Gdańsku, 2011 r. |
Ludziki słomiane, MN w Gdańsku 2011 r. |
Gwiazda słomiana, betlejemska, 2011 r. |
|
Niekiedy do prac są potrzebne warkocze lub mocne, kształtujące wiązania.
Aby zmiękczyć i uniknąć kruszenia się słomy trzeba ją moczyć.
Po skończeniu prace muszą wysychać. Czasami
potrzebna jest drobna korekta wiązań, zwłaszcza, gdy okazują się za luźne.
Wraz ze słomą autorka używa krepiny, kwiatów suchołusek, opłatka i nasion
fasoli. Czasem słoma jest farbowana na gorąco. Tak powstają np. łańcuchy,
gwiazdki i małe pajączki choinkowe na Boże Narodzenie.
Prace ze słomy są bardzo trwałe i można ich używać latami pod warunkiem,
że nie muszą być transportowane. Dotyczy to zwłaszcza dużych pająków krystalicznych
o delikatnej konstrukcji, która się nie składa.
Dlatego do celów prezentacyjnych zamiast słomy ze zbóż twórczyni stosuje słomki
z trzciny. Są jednak kłopoty w ich stosowaniu: naturalne przebarwienia trzciny, koszenie
zimą i kłopotliwe cięcie. W przeciwieństwie do słomy zbożowej, którą
można ciąć zwykłymi nożyczkami, słomki z trzciny trzeba ostrożnie przecinać
specjalnym narzędziem lub przepalać.
|
|
Podłaźniczka z kotwicą, niedekorowana, 2011 r. |
Podłaźniczka z kotwicą dekorowana światami z opłatka, 2011 r. |
Krzyżyk słomiany do wieńca dożynkowego, 2011 r. |
Słoma trzcinowa na łańcuchy choinkowe. |
Pajączek krystaliczny, choinkowy (element konstrukcyjny). |
Gwiazda choinkowa z suchołuską. |
|
Pracom z bibuły bardzo zagraża światło słoneczne. Nawet najpiękniejszy kolor papieru
z czasem zblednie i straci soczystość. Takich prac praktycznie nie udaje się odrestaurować.
Musiałyby być rozebrane, aby wymienić bibułę. Lepiej pracę wykonać na nowo.
I tak, po ponad trzech latach, pod koniec maja 2014 r.
został powtórzony pająk "hiszpański". Tym razem jest to wersja polsko-hiszpańska,
polskie są trzcina i biała bibuła, hiszpańska - przepiękna bibuła w niebieskich
odcieniach. Pająk zbudowany jest na ośmiobocznej "pajęczynie", z krystalicznymi odnóżami.
Powstał przy ogromnym wysiłku i zaangażowaniu kolekcjonerki z Barcelony,
która samodzielnie farbowała bibułę farbami światłoodpornymi i przysłała ją do Polski.
Efekt końcowy na zdjęciach poniżej.
|
|
Pająk niebieski z trzciny i bibuły, Barcelona 2014, widok od spodu. |
Pająk niebieski, Barcelona 2014. |
|
|
Aktualizacja: 16 stycznia 2024. |
Copyright 2006©2024 Danuta Sroka. All rights reserved.
Kopiowanie i rozpowszechnianie materiałów zawartych na stronie bez wiedzy i zgody właściciela zabronione.
|